काऊ पॅट पीट (सी.पी.पी.) कल्चर कसे तयार करतात?

मंडळ कृषी अधिकारी एम. बी. कंबार यांनी दिलेली माहिती अशी आहे. बायोडायनामिक खत तयार करण्यासाठी सी.पी.पी. हे कल्चर लागते. सी.पी.पी. तयार करण्यासाठी बी.डी. प्रिपरेशन 502 ते 507 यांची गरज असते. हे प्रिपरेशन तयार करण्यासाठी वेगवेगळ्या वनस्पती कुजवाव्या लागतात. या प्रिपरेशनातून विस्तारित कल्चर तयार केले जाते, यालाच सी.पी.पी. म्हणतात. सी.पी.पी. आपल्याला घरच्या घरी वर्षभरात केव्हाही तयार करता येते. सी.पी.पी. तयार करण्यासाठी लागणारे साहित्य - 1) 60 किलो गावरान दुभत्या गाईचे शेण, 2) 200 ग्रॅम अंड्यांचे पांढरे कवच, 3) 500 ग्रॅम बेसॉल्ट खडकाचा चुरा किंवा बोअरवेलची माती, 4) 200 ग्रॅम गुळाचे पाणी, 5) बी.डी. प्रिपरेशन 502 ते 506 मिश्रणाचे दोन संच आणि बी.डी. प्रिपरेशन 507 चे 20 मि.लि. द्रावण तयार करण्याची पद्धत ः जमिनीत 3 (लांबी) ु 2 (रुंदी) ु 1 (खोली) फूट आकाराचे विटांचे कुंड तयार करून जमिनीच्या वर अर्धा फूट व जमिनीच्या आत अर्धा फूट उंचीचे बांधकाम सर्व बाजूंनी शेणामातीने लिंपून घ्यावे. गावरान दुभत्या गाईचे 60 किलो शेण आणि 200 ग्रॅम गुळाचे पाणी यांचे मिश्रण दहा ते 15 मिनिटे एकजीव करून घ्यावे.

शेणामध्ये 200 ग्रॅम अंड्यांच्या कवचाची पावडर आणि 500 ग्रॅम बेसॉल्ट दगडाचा चुरा किंवा बोअरवेलची माती मिसळावी. सर्व मिश्रण खड्ड्यात टाकून शेणाच्या थरावर दोन ओळींत बोटाने छिद्र करून बी.डी. प्रिपरेशन 502 ते 506 चे दोन संच मिसळावेत आणि बी.डी. प्रिपरेशन 507 (20 मि.लि.) अर्धा लिटर पाण्यात 15 मिनिटे चांगले घोळून ते शेणावर शिंपडावे. नंतर खड्ड्याला ओल्या बारदानाने झाकावे. खड्ड्यामधील मिश्रणाला प्रत्येक आठ दिवसांनी पलटी घ्यावी. 45 ते 60 दिवसांत एका कुंडातून 30 किलो दाणेदार सी.पी.पी. कल्चर तयार होते.

- एम. बी. कंबार, 7588689953