Tuesday, February 8, 2011

कुंडीतील झाडांसाठी खत मिश्रण

झाडांच्या वाढीसाठीचे खत मिश्रण वजनाने अतिशय हलके असावे. नाही तर विनाकारण कुंडीचे वजन वाढते. मिश्रणामध्ये झाडांच्या मुळांना गारवा आणि खेळती हवा राहील असे पाहावे. कडक उन्हामध्ये कुंड्या तापतात, त्यामुळे मुळांना चटके बसतात, त्यासाठी कोकोपीट, विटांचे बारीक तुकडे, शेंड्यांची टरफले, नारळाच्या शेंड्या, बारीक वाळू, गांडूळ खत, कुजलेला पालापाचोळा, नीम पेंड आणि माती याचा वापर करावा.

प्रथम कुंडी भरताना ड्रेनेजेस होल बंद नाही ना याची खात्री करावी. त्यावर कौलाचा किंवा कुंडीचा दोन इंचाचा तुकडा ठेवावा. त्यानंतर विटांचा बारीक थर एक ते दीड इंचाचा द्यावा. त्यानंतर पोयटा माती तीन इंच भरावी. चांगली दाबून भरावी. त्यानंतर तयार केलेले मिश्रण (मिश्रणाचे प्रमाण ः 30 टक्के माती + 30 टक्के कोकोपीट + 20 टक्के गांडूळ खत + 20 टक्के कंपोस्ट खत, दोन मुठी निंबोळी पेंड आणि थोडीशी गरजेपुरती बारीक वाळू.) तीन इंच दाबून भरावे. त्यानंतर रोपटे मधोमध ठेवून हलकेच दाबावे.

रोपाच्या मुळाभोवतीचा मातीचा गोळा फुटणार नाही याची काळजी घ्यावी. त्यानंतर कुंडीच्या कडेने नारळाच्या शेंड्या रचून घ्याव्यात, हे करीत असताना मिश्रण हलकेहलके दाबून भरावे. साधारणपणे वरती दोन इंच जागा शिल्लक राहील असे पाहावे. एक इंचाचा बारीक वाळूचा थर द्यावा. वाळूमुळे कुंडीतील माती पाणी देताना, उडून बाहेर येत नाही. वरती एक इंचाची जागा कुंडीतील पाणी साठून राहण्यासाठी ठेवावी. कुंड्यांच्या आकारानुसार खत मिश्रण भरावे.

रोपटे लावल्यानंतर हलकेच पाणी घालावे, त्यामुळे मिश्रणातील मोकळी जागा बंद होते. ड्रेनेज होलमधून पाणी झिरपते आहे ना याची थांबून खात्री करावी. गच्चीवरील कुंड्या आठ ते नऊ तास कडक उन्हात राहात असल्याने मिश्रण लवकर सुकते, म्हणून सर्वसाधारणपणे संध्याकाळी कुंड्यांना पाणी घालावे, त्यामुळे रात्रभर कुंडीत चांगला गारवा राहतो.

No comments:

Post a Comment