Tuesday, February 8, 2011

शंका-समाधान

आम्हाला बागेच्या कडेने शोभेची झाडे लावायची आहेत, यासाठी कोणती झाडे निवडावीत? या झाडांची काय वैशिष्ट्ये आहेत?
तुषार पेटकर, धुळे
परदेशी शोभेच्या वनझाडांमध्ये प्रामुख्याने टॅबेबिया, कॅशिया, जॅकारंडा, कॉपर पॉड, गुलमोहर, पतंगी, पिचकारी, ब्ररदंडी, कैलासपती, काशीद, मलेशिया, चेंडूफळी, जंगली बदाम व कांचन इत्यादी लागवड केलेल्या आढळतात; परंतु या झाडांपेक्षाही सुंदर असलेली झाडे आपल्या जंगलांमध्ये आढळतात.

आपटा ः
हा मध्यम उंचीचा पर्णझडी वृक्ष असतो. याचे खोड वेडेवाकडे वाढलेले असते. खोडावर भरपूर फांद्या असून, त्या जमिनीच्या दिशेने झुकलेल्या असतात. पाने रुंद, पसरट, दोन खंडांत विभागलेली, सात ते नऊ मुख्य शिरायुक्त असतात. पानाच्या खालच्या भागावर लव असते. फांद्यांच्या शेंड्यात किंवा पानासमोर उन्हाळ्यात फुलांच्या मंजिऱ्या येतात. फुलांच्या पाकळ्यांचा रंग पांढरा असतो.

बहावा ः
मध्यम उंचीचा हा वृक्ष दहा मीटरपर्यंत वाढतो. पर्णझडी जंगलांत आढळणाऱ्या या वृक्षाची लागवड बियांपासून रोपे तयार करून करतात. लांबलचक मोठ्या पिवळ्या रंगांचे फुलांचे घोस व त्यानंतर येणाऱ्या दीड ते दोन फुटांच्या शेंगा यामुळे हा वृक्ष सर्वांना आकर्षून घेतो.


कांचन ः
मध्यम उंचीचा हा वृक्ष आहे. गुलाबी फुले व पानांचा आकार यामुळे सर्वांनाच मोहात टाकतो. या वृक्षाच्या पाकळ्या गुलाबी, पांढऱ्या व एक पाकळी थोडीशी तांबडी असते. कांचनचा वृक्ष मध्यम उंचीचा असतो.

सोनचाफा ः
दिसण्यास अतिशय सुंदर असणारा हा मध्यम उंचीचा सदाहरित वृक्ष आहे. गुटी कलम पद्धतीच्या रोपांपासून किंवा बियांपासून रोपे करून लागवड केली जाते. सुंदर वासाची, शेंड्याला पिवळ्या रंगाची फुले या झाडाला येतात. देवळाच्या आवारात या झाडांची लागवड करतात.

बकुळ ः
सुमारे १० ते १५ मीटर उंच वाढणाऱ्या या सदाहरित वृक्षाची फुले माळा करण्यासाठी, सुगंधी द्रव्य काढण्यासाठी वापरतात. रस्त्याच्या दुतर्फा किंवा बागेत वृक्षाची लागवड केली जाते. चांगले गुणधर्म असलेल्या वृक्षांच्या बियांपासून रोपे तयार करून लागवड करावी. फुले उन्हाळ्यात येतात. फुले अतिशय सुवासिक असतात. लागवड ५ x ५ मी. अंतराने २ x २ x २ फुटांचे खड्डे घेऊन करावी. सुरवातीला हे झाड हळू हळू वाढते, त्यामुळे मोठी रोपे लावावीत.

नागचाफा ः
"नागचंपा', "नागकेशर' या प्रचलित नावांनी हा वृक्ष ओळखला जातो. हा वृक्ष उंच वाढणारा, सदाहरित असून, याची साल राखाडी, गुळगुळीत असते. पाने वैविध्यपूर्ण असतात. फुलांमध्ये मोठ्या चार पाकळ्या, गुच्छात पिवळ्या रंगाचे पुंकेसर असतात. या वृक्षास फुले उन्हाळ्यात येतात. बियाणे परिपक्व झाल्यानंतर ते लगेच पिशवीत टाकून रोपे करावीत. बियाणे जास्त काळ काढून ठेवल्यास उगवणक्षमता नाहीशी होते. रोपे तीन ते चार फूट उंचीची करून लागवड करावी.

सुरंगी ः
"सुरंग', "सुरंगी', "सुलतान चाफा' इत्यादी प्रचलित नावांनी या झाडाला ओळखले जाते. हा सदाहरित असणारा वृक्ष हळूहळू वाढतो, त्यामुळे रोपवाटिकेत याची रोपे मोठी करूनच लागवड करावी. पाने जाडसर, दोही कडा सरळ रेषेत, टोकाला टोकदार किंवा बोथट असतात. फुले पांढरी असून, ती खोडावर फेब्रुवारीपासून येण्यास सुरवात होते. परिपक्व बियाणे पेरून रोपे पिशवीत करावीत. लागवड ५ x ५ मी. अंतराने करावी.

कदंब ः
या झाडाची साल बदामी, रखरखीत असते. पाने समोरासमोर मोठी असतात. वासाची छोटी फुले चेंडूसारख्या आकारात एकवटलेली असतात. बियांपासून रोपे तयार करून लागवड ५ x ५ मी. किंवा ७ x ७ मी. अंतराने करतात.

2 comments:

  1. सौंदर्या बारमाही जातीची सोनचाफा रोपे मिळतील संपर्क मो न 9822050489 / 8830336625 रोपे घरपोच मिळतील

    ReplyDelete
  2. सौंदर्या बारमाही जातीची सोनचाफा रोपे मिळतील संपर्क मो न 9822050489 / 8830336625 रोपे घरपोच मिळतील

    ReplyDelete